05.01.2022 | autor: Mariusz Ignar | Przeczytasz w 18 minut Zwiększ rozmiar tekstu
Laptopy znajdują zastosowanie zarówno w pracy, jak i w domu, a z racji swojej mobilności pozwalają na pracę w podróży. Laptopy, zależnie od zainstalowanych komponentów, mogą być przeznaczone do zadań biurowych, do gier, oglądania filmów, czy obróbki wideo i obrazu. Notebooki są także niezbędnym wyposażeniem każdego, kto pracuje lub uczy się zdalnie – z domu. W tych sytuacjach wybór laptopa do pracy zdalnej zamiast komputera PC ma sporo zalet. Notebook do pracy z domu jest mobilny i pozwala na pracę z niemal dowolnego miejsca. To szczególnie ważne, gdy pod jednym dachem przebywa więcej osób pracujących z domu lub uczestniczących w lekcjach online.
Dla niezorientowanego użytkownika odnalezienie się w gąszczu bogatych ofert producentów może stanowić duże wyzwanie i trzeba temu poświęcić sporo czasu. Dlatego w artykule omawiamy kwestie, na które należy zwrócić uwagę przy zakupie nowego laptopa i podpowiadamy, jak wybrać laptop, który spełni pokładane w nim oczekiwania.
Oto lista tematów, które poruszamy w naszym poradniku:
Rodzaje laptopów – podział ze względu na zastosowanie
Przymierzając się do zakupu nowego laptopa, jednym z pierwszych pytań, na które powinniśmy sobie odpowiedzieć, jest jego przeznaczenie, czyli do czego głównie zamierzamy laptopa używać. W zależności od tego, czy potrzebujemy notebooka do pracy biurowej lub zdalnej, do oglądania filmów, do gier, czy głównie zależy nam na jego mobilności, wybór będzie bowiem inny.
Oto najczęściej stosowane rozróżnienie laptopów:
Do domu – uniwersalne, przeznaczone do użytku domowego, umożliwią wygodne obejrzenie filmu w HD, mogą odtwarzać muzykę, pozwolą na uruchomienie prostszych gier i na surfowanie w internecie, sprawdzą się też w roli laptopa na studia. Ten rodzaj komputerów przenośnych sprawdzi się także w czasie pracy zdalnej i pozwoli na uczestnictwo w lekcjach online.
Do gier – wyposażone w dobry procesor i mocną, dedykowaną kartę graficzną, zapewniają wysoką wydajność i pozwalają na płynną rozgrywkę w najbardziej wymagających grach komputerowych. Cechują je też: duża ilość pamięci RAM, pojemne dyski oraz efektywne układy chłodzenia.
Informacje o tym, co konkretnie należy brać pod uwagę przy ich wyborze, znajdziesz natomiast w poradniku Jak wybrać laptop do gier? Jaki laptop gamingowy?
Biznesowe – są wśród nich zarówno tanie w eksploatacji modele do pracy biurowej, jak i wysokiej klasy laptopy klasy premium o najnowszych podzespołach, wzmocnionej obudowie i szerokiej funkcjonalności. Dobrze sprawdzą się także podczas pracy zdalnej (laptopy do home office). Często są wyposażone w liczne porty przydatne w pracy i pozwalające na wygodne podłączanie peryferiów (np. drukarki, dysku zewnętrznego, monitora, myszy), moduł TPM, czytnik linii papilarnych, modem LTE, czy złącze stacji dokującej.
O tym, jak wybrać laptop do pracy dowiesz się z poradnika Jaki laptop biznesowy? Wybieramy laptop do pracy
Konwertowalne – nazywane często zamiennie laptopami 2 w 1 lub laptopami hybrydowymi. Laptopy konwertowalne to obok laptopów hybrydowych podkategoria laptopów 2w1. Podczas gdy, laptopy konwertowalne wyposażone są w zawiasy umożliwiające obrót ekranu, laptopy hybrydowe pozwalają na całkowite odłączenie ekranu od klawiatury, a w ten sposób urządzenie zamienia się w klasyczny tablet.
Więcej o laptopach konwertowalnych, 2 w 1 i hybrydowych przeczytasz w Jaki laptop 2 w 1 wybrać?
Ultrabooki – to specyficzna grupa laptopów, których kluczowymi cechami charakterystycznymi są: smukłość i niska waga, wysoka wydajność, szybka łączność, oraz energooszczędność i długi czas pracy na baterii. Ze względu na swoją charakterystykę ultrabooki często są wybierane przez profesjonalistów: grafików, programistów, analityków czy osoby zajmujące się obróbką dźwięku i obrazu, a także biznesmenów, którzy często pracują poza domem lub biurem.
Więcej szczegółów na ten temat znajdziesz w poradniku Ultrabook – co to jest? Najważniejsze cechy ultrabooków.
Laptop z systemem, czy bez? Rodzaje systemów
Laptopy mogą być sprzedawane z zainstalowanym systemem operacyjnym, lub bez niego. Dla zwykłego użytkownika lepszą opcją będzie wybór laptopa z systemem – dzięki temu ma pewność, że wszystko będzie działało jak należy.
Windows 10 – zadba o wygodę i bezpieczeństwo. Najczęściej wystarczy wykonać prostą, intuicyjną konfigurację wstępną, po której możemy już bez przeszkód korzystać z urządzenia. Minusem – poza wyższą ceną laptopa – jest często obecność tzw. bloatware, a więc zbędnego oprogramowania instalowanego przez producentów. Programy tego typu mogą spowalniać działanie komputera. Mimo premiery nowszej wersji systemu – Windows 11 – to właśnie Windows 10 jest wciąż najlepszym wyborem spośród systemów Microsoftu. Porównanie wersji systemu operacyjnego Microsoftu znajdziesz w artykule Jaki Windows wybrać? Windows 10 Home czy Pro?
Windows 11 – najnowsza wersja systemu Windows to pewnego rodzaju powiew świeżości. Ciężko powiedzieć, czy kilka nowych funkcjonalności i odnowiony wygląd rekompensują jednak pewne problemy z funkcjonowaniem Windows 11. Prawdopodobnie system będzie działał w pełni poprawnie dopiero po otrzymaniu kilku łatek aktualizacji. Wtedy powinna się także pojawić możliwość aktualizacji systemu Windows 10 do wersji jedenastej. Więcej informacji w artykule o premierze Windows 11.
Mac OS – w ten system operacyjny wyposażone są wyłącznie laptopy Apple. Jest on ceniony ze względu na optymalizację, przejrzystość oraz stabilność. Komfort pracy na MacBookach jest powszechnie ceniony, dlatego często wybierane są przez profesjonalistów, grafików i biznesmenów.
Laptopy bez systemu operacyjnego – jest to rozwiązanie tańsze, ale niezalecane mniej doświadczonym użytkownikom, ponieważ wymaga późniejszej samodzielnej instalacji systemu. Może to być Windows 11 (lub starszy, na przykład sprawdzony Windows 10) kupiony oddzielnie albo też jakiś inny system, na przykład któraś z dystrybucji Linux. Oprócz oszczędności plusem jest to, że mamy pełną kontrolę nad tym, co znajduje się na dysku. By dowiedzieć się więcej, sprawdź również artykuł Laptop z systemem operacyjnym, czy bez? Co wybrać?
Wielkość laptopa – jaki rozmiar obudowy wybrać?
Mierzona przede wszystkim przekątną ekranu i wagą obudowy. W zależności od tego, jak często zamierzamy korzystać z laptopa poza domem, czy biurem, te cechy nabierają odpowiednio większego znaczenia. Poręczność laptopa i jego niska waga będą szczególnie docenione przez osoby pracujące zarówno z biura, jak i z domu, które często przenoszą swój komputer.
Przekątna ekranu w laptopie
Na rozmiar notebooka bezpośrednio przekłada się przekątna ekranu. Najpopularniejsze wielkości ekranów to 13,3 cala, 14 cali, 15,6 cala i 17,3 cala, ale występują również mniejsze np.: 11,6 cali, zapewniające większą mobilność.
11,6 cala i mniejsze – lekkie i mobilne konstrukcje do podstawowych zastosowań, tj. szybkie sporządzenie notatek, czy surfowanie po internecie
– lekkie i mobilne konstrukcje do podstawowych zastosowań, tj. szybkie sporządzenie notatek, czy surfowanie po internecie 13,3 lub 14 cali – sprawdzą się najlepiej jeśli planujemy częste podróże lub korzystanie z laptopa poza domem, np. na uczelni, czy w kawiarni
– sprawdzą się najlepiej jeśli planujemy częste podróże lub korzystanie z laptopa poza domem, np. na uczelni, czy w kawiarni 15,6 cali lub 17 cali – polecany jeśli komputer służyć ma głównie do oglądania filmów, przeglądania internetu, czy pracy z grafiką komputerową
– polecany jeśli komputer służyć ma głównie do oglądania filmów, przeglądania internetu, czy pracy z grafiką komputerową Laptopy do gier – tutaj także słusznym wyborem będzie laptop o przekątnej 15,6 lub 17,3 cala, co zapewnia największy komfort rozgrywki.
Waga obudowy laptopa
Drugi aspekt to waga laptopa i tzw. smukłość obudowy. Im mniejsze te parametry, tym laptopy są bardziej mobilne. Wybierając laptopa warto przyjąć następujące wytyczne:
Waga poniżej 1 kg – tak mało potrafią ważyć najlżejsze modele dostępne na rynku, dzięki czemu idealnie sprawdzają się jako sprzęt, który można zabierać ze sobą. Z tego powodu są najczęściej wybierane przez osoby często podróżujące i korzystające z komputera poza domem, czy pracą.
– tak mało potrafią ważyć najlżejsze modele dostępne na rynku, dzięki czemu idealnie sprawdzają się jako sprzęt, który można zabierać ze sobą. Z tego powodu są najczęściej wybierane przez osoby często podróżujące i korzystające z komputera poza domem, czy pracą. Waga między 1 – 1,6 kg – tyle zazwyczaj wynosi waga ultrabooków i laptopów z ekranami o przekątnej 13,3-14 cala
– tyle zazwyczaj wynosi waga ultrabooków i laptopów z ekranami o przekątnej 13,3-14 cala Waga między 1,7 – 2,5 kg – w tym przedziale mieści się zdecydowana większość najpopularniejszych na rynku laptopów o przekątnej 15,6 cala
– w tym przedziale mieści się zdecydowana większość najpopularniejszych na rynku laptopów o przekątnej 15,6 cala Waga powyżej 3 kg – zdecydowanie najcięższymi modelami są laptopy do gier. Jest to spowodowane obecnością najmocniejszych podzespołów, które generują dużą ilość ciepła. Aby zapobiec ich przegrzewaniu konieczne jest zapewnienie im wydajnych układów chłodzenia i odpowiedniej przestrzeni wewnątrz obudowy, co przekłada się na zwiększenie rozmiarów obudowy. Z oczywistych względów zmniejsza to mobilność takiego urządzenia. Postęp technologiczny umożliwia na szczęście stopniową miniaturyzację, czego efektem są także wydajne laptopy do gier, które mogą pochwalić się smukłą obudową i wagą poniżej 3 kg.
Rozdzielczość ekranu laptopa
Rozdzielczość ekranu informuje jak wiele pikseli mieści się na ekranie. Im większa rozdzielczość, tym obraz jest wyraźniejszy i pozwala na przedstawienie większej ilości szczegółów. Ma również wpływ na komfort pracy, ponieważ od niej zależy, jak dużą przestrzeń roboczą mamy do dyspozycji.
4K (3840×2160) i 4K UltraHD+ (3840×2400) – najwyższa rozdzielczość stosowana obecnie w laptopach. Cechuje się najwyższą jakością obrazu, wyjątkową szczegółowością detali, przez co idealnie sprawdzi się do edycji grafiki, pracy oraz oglądania filmów i grania.
i – najwyższa rozdzielczość stosowana obecnie w laptopach. Cechuje się najwyższą jakością obrazu, wyjątkową szczegółowością detali, przez co idealnie sprawdzi się do edycji grafiki, pracy oraz oglądania filmów i grania. Full HD (1920×1080) – najczęściej spotykana rozdzielczość w nowoczesnych laptopach. Gwarantuje wysoką szczegółowość obrazu oraz dużą przestrzeń roboczą. Polecana zarówno do rozrywki jak i do pracy.
– najczęściej spotykana rozdzielczość w nowoczesnych laptopach. Gwarantuje wysoką szczegółowość obrazu oraz dużą przestrzeń roboczą. Polecana zarówno do rozrywki jak i do pracy. HD (1366×768) – nieco tańsze laptopy wyposażone są w ekrany o rozdzielczości HD. W zupełności wystarczy do przeglądania internetu, obsługi aplikacji biurowych, czy podstawowych zastosowań.
– nieco tańsze laptopy wyposażone są w ekrany o rozdzielczości HD. W zupełności wystarczy do przeglądania internetu, obsługi aplikacji biurowych, czy podstawowych zastosowań. HD+ (1600×900) – stosowana w laptopach uniwersalnych laptopach o przekątnej 17,3 cala. Zapewnia dobrej jakości obraz, więc sprawdzi się bardzo dobrze do oglądania filmów i grania w proste gry.
Wszystkie wymienione wyżej rozdzielczości stosowane są w laptopach o ekranach w proporcjach 16:9, czyli panoramicznych. Stanowią one zdecydowaną większość na rynku, ale dostępne są także alternatywy.
Najpopularniejszymi przykładami są komputery Microsoft Surface i Huawei Matebook z wyświetlaczami o proporcjach 3:2. Ich zaletą jest efektywnie większa przestrzeń robocza. W praktyce oznacza to, że laptop w danym momencie jest w stanie wyświetlić więcej strony internetowej bez konieczności jej przewijania. Zwiększa to komfort pracy.
Rodzaj matrycy – matowa, błyszcząca czy dotykowa?
Poza rozdzielczością i przekątną ekranu, bardzo ważnym parametrem jest rodzaj matrycy. Dzielą się one na błyszczące (glare), matowe (non-glare lub anti-glare) lub antyrefleksyjne. Do tego podziału doliczamy również ekrany dotykowe.
błyszczące – matryce typu glare charakteryzują się nasyconymi kolorami, żywymi barwami i głębszą czernią, przez co jakość obrazu jest wysoka. Wadą jest natomiast odbijanie się otoczenia na powierzchni wyświetlacza, co utrudnia efektywną pracę w mocno oświetlonym pomieszczeniu lub na zewnątrz w słonecznym świetle
– matryce typu glare charakteryzują się nasyconymi kolorami, żywymi barwami i głębszą czernią, przez co jakość obrazu jest wysoka. Wadą jest natomiast odbijanie się otoczenia na powierzchni wyświetlacza, co utrudnia efektywną pracę w mocno oświetlonym pomieszczeniu lub na zewnątrz w słonecznym świetle matowe – skutecznie pochłaniają światło, eliminując tym samym refleksy i odbicia, ale kosztem nieco niższej jakości prezentowanych kolorów. Niepodważalnym atutem jest natomiast większa ich uniwersalność i większy komfort korzystania z laptopa w każdym otoczeniu
– skutecznie pochłaniają światło, eliminując tym samym refleksy i odbicia, ale kosztem nieco niższej jakości prezentowanych kolorów. Niepodważalnym atutem jest natomiast większa ich uniwersalność i większy komfort korzystania z laptopa w każdym otoczeniu z powłoką antyrefleksyjną – matryce tego typu łączą cechy obu wcześniej wymienionych. Pozwalają na zachowanie stosunkowo dobrej jakości obrazu, a jednocześnie eliminuje część odbić.
– matryce tego typu łączą cechy obu wcześniej wymienionych. Pozwalają na zachowanie stosunkowo dobrej jakości obrazu, a jednocześnie eliminuje część odbić. laptopy z ekranem dotykowym – cieszą się sporą popularnością, wyposażone są w niego przede wszystkim laptopy konwertowalne 2w1, ale także klasyczne laptopy. Dotykowy ekran ułatwia przeglądanie internetu, zdjęć i jest jak najbardziej pożądaną funkcjonalnością. Warto jednak pamiętać, że na tę chwilę każdy laptop z ekranem dotykowym oznacza obecność błyszczącej matrycy, a więc niedogodności w postaci odbijającego się otoczenia. Decydując się na wybór takiego modelu, trzeba mieć tego świadomość.
Matryce w laptopach mogą być wykonane w różnych technologiach, które znacząco różnią się parametrami. Najczęściej spotykane matryce to TN i IPS.
Matryce TN (Twisted Nematic) – w większości przypadków są tanie, dlatego często stosowane w tańszych laptopach. Cechują się dość wąskimi kątami widzenia i niższą jakością odwzorowania kolorów, ale mają jedną istotną zaletę. Jest niż niski czas reakcji i wysoka częstotliwość odświeżania obrazu. Dlatego jej potencjał najlepiej wykorzystuje się w grach, gdzie dobrze radzą sobie z wyświetlaniem dynamicznych obrazów.
(Twisted Nematic) – w większości przypadków są tanie, dlatego często stosowane w tańszych laptopach. Cechują się dość wąskimi kątami widzenia i niższą jakością odwzorowania kolorów, ale mają jedną istotną zaletę. Jest niż niski czas reakcji i wysoka częstotliwość odświeżania obrazu. Dlatego jej potencjał najlepiej wykorzystuje się w grach, gdzie dobrze radzą sobie z wyświetlaniem dynamicznych obrazów. Matryce IPS (In-Plane Switching) – zapewniają lepszą jakość obrazu, a także oferują szerokie kąty widzenia – sprawdzą się w zastosowaniach związanych z grafiką. Laptop matrycą IPS lepiej sprawdzi się też jako laptop na studia, do pracy, ale także do rozrywki w formie wspólnego oglądania filmów.
(In-Plane Switching) – zapewniają lepszą jakość obrazu, a także oferują szerokie kąty widzenia – sprawdzą się w zastosowaniach związanych z grafiką. Laptop matrycą IPS lepiej sprawdzi się też jako laptop na studia, do pracy, ale także do rozrywki w formie wspólnego oglądania filmów. Matryca OLED (organiczna dioda elektroluminescencyjna) – ma najlepsze parametry i wyświetla obraz w wyśmienitej jakości. Nieskończony kontrast, nasycone kolory i idealna czerń są wyróżnikami tej technologii. Jeszcze do niedawna matryca OLED była stosowana tylko w najdroższych laptopach, dziś można ją spotkać w notebookach ze średniej półki cenowej.
Więcej o matrycach w laptopie dowiesz się z poradnika Jaka matryca w laptopie? Matowa, czy błyszcząca?
Procesor w laptopie – oznaczenia i zastosowanie
Wydajność laptopa to rzecz jasna kluczowy parametr. W zależności od tego, do czego będziemy go używać, tak mocnego procesora będziemy więc potrzebować. To właśnie procesor (a także ilość pamięci RAM, o czym więcej piszemy niżej) decyduje jakich z programów czy aplikacji będziemy mogli komfortowo korzystać, jak szybko będą się one uruchamiać oraz czy laptop poradzi sobie z jednoczesną obsługą wielu z nich.
Obecnie w laptopach stosowane są procesory AMD oraz Intel.
Do prostych zadań, jak przeglądanie stron internetowych, sprawdzanie poczty czy oglądanie filmów, wystarczy podstawowy model procesora. Do zadań wymagających większej mocy obliczeniowej – gry, obróbka obrazu, analiza danych – potrzebna będzie mocniejsza jednostka.
Jak czytać oznaczenia procesorów Intel?
Najpopularniejszymi procesorami w laptopach są procesory Intel. W kwestii oznaczeń, najprościej sprawa wygląda z procesorami Intel Core. Oznaczenie modelu procesora Intel Core może wyglądać następująco: Intel Core i9-11900H.
pierwsze dwie cyfry (lub jedna – do 9-tej generacji) – mówi o generacji procesora – im wyżej tym lepiej. W przykładzie mamy zatem najnowszy procesor 11-generacji
– mówi o generacji procesora – im wyżej tym lepiej. W przykładzie mamy zatem najnowszy procesor 11-generacji kolejne 3 cyfry – informują o wydajności układu, im wyższe tym lepiej
– informują o wydajności układu, im wyższe tym lepiej litera na końcu – dodatkowa informacja (w niektórych standardowych procesorach nie ma żadnej litery). Litery U i Y oznaczają energooszczędność procesora (są to najczęściej stosowane układy w laptopach), H lub HQ przypisane są do bardzo wydajnych procesorów do gier, litera K oznacza natomiast odblokowany mnożnik (pozwala na podkręcenie procesora) i dotyczy najmocniejszych procesorów.
Rodzaje procesorów Intel w laptopach
Zdecydowanie najpopularniejszymi procesorami stosowanymi w laptopach są układy Intel. Jest ich naprawdę sporo, dlatego tutaj omawiamy ich możliwości i przeznaczenie:
Intel Celeron i Intel Atom – instalowane w laptopach z najniższej półki cenowej oraz niewielkich notebooków hybrydowych, przeznaczonych do najprostszych zadań, np. pisania maili, czy przeglądania internetu.
– instalowane w laptopach z najniższej półki cenowej oraz niewielkich notebooków hybrydowych, przeznaczonych do najprostszych zadań, np. pisania maili, czy przeglądania internetu. Intel Pentium – wydajność tych układów jest już wyraźnie wyższa. W połączeniu z dyskiem SSD i co najmniej 4 GB pamięci, wystarczą jednak do podstawowych zastosowań laptopa, oferując większy komfort pracy niż w laptopach z Intel Celeron, a jednocześnie wciąż cechują się niską ceną.
– wydajność tych układów jest już wyraźnie wyższa. W połączeniu z dyskiem SSD i co najmniej 4 GB pamięci, wystarczą jednak do podstawowych zastosowań laptopa, oferując większy komfort pracy niż w laptopach z Intel Celeron, a jednocześnie wciąż cechują się niską ceną. Intel Core i3 – stosowane w uniwersalnych laptopach przeznaczonych do pracy biurowej, komfortowego surfowania po internecie, czy podstawowej edycji zdjęć.
– stosowane w uniwersalnych laptopach przeznaczonych do pracy biurowej, komfortowego surfowania po internecie, czy podstawowej edycji zdjęć. Intel Core i5 – procesory do wszechstronnych zastosowań, ich wydajność pozwala na pracę wielozadaniową, obsługę wymagających aplikacji i gier.
– procesory do wszechstronnych zastosowań, ich wydajność pozwala na pracę wielozadaniową, obsługę wymagających aplikacji i gier. Intel Core i7 – bardzo wydajne procesory, których moc obliczeniowa umożliwia obsługę zaawansowanych programów, gier i aplikacji. Sprawdzą się zarówno do rozrywki, edycji filmów, grafiki oraz projektowania.
– bardzo wydajne procesory, których moc obliczeniowa umożliwia obsługę zaawansowanych programów, gier i aplikacji. Sprawdzą się zarówno do rozrywki, edycji filmów, grafiki oraz projektowania. Intel Core i9 – najmocniejsze układy firmy Intel. Najdroższe, ale za cechujące się zdecydowanie największą wydajnością i przeznaczone dla najbardziej wymagających użytkowników.
Rodzaje procesorów AMD w laptopach:
Alternatywą dla procesorów Intel są układy firmy AMD. Najnowsza generacja procesorów AMD Ryzen oferuje bardzo dobrą relację ceny do możliwości. Szczególnie dobrze wypadają zintegrowane z procesorem układy graficzne AMD Vega, które w testach wydajności wypadają w większości przypadków lepiej niż analogiczne układy Intel HD.
AMD Athlon , AMD A6 – najtańsze procesory do laptopów, które spełnią oczekiwania jedynie najmniej wymagających użytkowników. Wystarczą jedynie do najprostszych zadań, główną zaletą pozostaje niska cena.
, – najtańsze procesory do laptopów, które spełnią oczekiwania jedynie najmniej wymagających użytkowników. Wystarczą jedynie do najprostszych zadań, główną zaletą pozostaje niska cena. AMD Ryzen 3 3200U – instalowany w niedrogich laptopach do podstawowych zastosowań – takich jak przeglądanie Internetu, oglądanie filmów czy nauka, cechują się niskim zużyciem energii.
– instalowany w niedrogich laptopach do podstawowych zastosowań – takich jak przeglądanie Internetu, oglądanie filmów czy nauka, cechują się niskim zużyciem energii. AMD Ryzen 5 4500U – uniwersalne procesory, które sprawdzą się w bardziej wymagających zadaniach, takich jak praca na wielu aplikacjach, granie w gry komputerowe, podstawowa edycja grafiki i wideo.
– uniwersalne procesory, które sprawdzą się w bardziej wymagających zadaniach, takich jak praca na wielu aplikacjach, granie w gry komputerowe, podstawowa edycja grafiki i wideo. AMD Ryzen 7 5800X – bardzo wydajne procesory, które poradzą sobie zarówno z nowymi grami jak i edycją filmów oraz pracą na zaawansowanych aplikacjach i programach.
– bardzo wydajne procesory, które poradzą sobie zarówno z nowymi grami jak i edycją filmów oraz pracą na zaawansowanych aplikacjach i programach. AMD Ryzen 9 5950X – najlepsze aktualnie produkowane przez AMD procesory. Przeznaczone dla najbardziej wymagających użytkowników. Świetnie sprawdzają się w takich urządzeniach, jak laptop dla graczy, laptop do obróbki wideo i muzyki.
Więcej o procesorach AMD przeczytasz w artykule Jaki laptop z AMD Ryzen? Ranking laptopów
Rodzaje procesorów Apple w laptopach:
We wszystkich nowych laptopach Apple znajdują się autorskie konstrukcje amerykańskiego producenta. W nieco starszych notebookach Apple (sprzed kilku lat), które jednak wciąż są dostępne w sprzedaży, można spotkać także 2- i 4-rdzeniowe procesory Intel Core i5 i Intel Core i7.
Apple M1 – podstawowy procesor stosowany obecnie w notebookach MacBook Pro. Posiada cztery rdzenie odpowiadające za wysoką wydajność i cztery energooszczędne rdzenie. Pozwala na komfortową pracę i zapewnia długi czas pracy na baterii.
podstawowy procesor stosowany obecnie w notebookach MacBook Pro. Posiada cztery rdzenie odpowiadające za wysoką wydajność i cztery energooszczędne rdzenie. Pozwala na komfortową pracę i zapewnia długi czas pracy na baterii. Apple M1 Pro – to znacznie bardziej zaawansowany procesor. Posiada aż 8 rdzeni gwarantujących wysoką wydajność, na mniej wymagającą pracę pozwalają natomiast dwa energooszczędne rdzenie. Procesor posiada wbudowany silnik multimedialny i czip graficzny M1 Max, które gwarantują wysoką wydajność w najnowszych grach i podczas obróbki wideo.
to znacznie bardziej zaawansowany procesor. Posiada aż 8 rdzeni gwarantujących wysoką wydajność, na mniej wymagającą pracę pozwalają natomiast dwa energooszczędne rdzenie. Procesor posiada wbudowany silnik multimedialny i czip graficzny M1 Max, które gwarantują wysoką wydajność w najnowszych grach i podczas obróbki wideo. Apple M1 Max – najbardziej wydajny procesor stosowany w notebookach Apple. Posiada wbudowany silnik graficzny M1 Max.
Ile pamięci RAM w laptopie?
Odpowiedź na to pytanie jest prosta i jednoznaczna – im więcej tym lepiej. Większa ilość pamięci RAM w laptopie przekłada się na jego płynniejsze działanie, efektywniejszą pracę w wymagających programach i grach, pozwala także na uruchamianie wielu aplikacji jednocześnie. Ma również znaczenie przy otwieraniu wielu kart w przeglądarce internetowej – niewystarczająca ilość pamięci może prowadzić do zawieszania się laptopa i utraty niezapisanych plików.
O ile laptopy ciężko jest modernizować i wymieniać w nich części na lepsze, o tyle pamięć RAM w niektórych modelach można zwiększyć (jedynie ultrabooki i ultramobilne laptopy zazwyczaj są pozbawione takiej możliwości). Wystarczy wcześniej zorientować się, ile wolnych gniazd pamięci posiada laptop. Najczęstsze warianty to 1 lub 2. Maksymalna ilość pamięci RAM obsługiwana przez laptopy to 64 GB.
minimum 4 GB RAM – ilość pamięci niezbędna do poprawnego działania współczesnego laptopa. Wystarczy do podstawowych zastosowań, takich jak praca z pakietem biurowym, przeglądanie stron internetowych, czy oglądanie filmów.
– ilość pamięci niezbędna do poprawnego działania współczesnego laptopa. Wystarczy do podstawowych zastosowań, takich jak praca z pakietem biurowym, przeglądanie stron internetowych, czy oglądanie filmów. zalecane 8 GB RAM lub 12 GB RAM – 8 GB to dziś standardowa ilość pamięci RAM, zapewniająca wysoki komfort pracy na komputerze, jego płynne działanie także w wymagających programach oraz jednoczesną obsługę wielu aplikacji 8 lub 12 GB pamięci RAM pozwoli na uruchomienie większości nowych gier.
– 8 GB to dziś standardowa ilość pamięci RAM, zapewniająca wysoki komfort pracy na komputerze, jego płynne działanie także w wymagających programach oraz jednoczesną obsługę wielu aplikacji 8 lub 12 GB pamięci RAM pozwoli na uruchomienie większości nowych gier. 16 GB RAM i więcej – większa ilość pamięci jest wskazana, jeśli laptopa używamy do pracy na bardzo wymagających aplikacjach graficznych, do edycji filmów, czy najbardziej wymagających gier.
Rodzaje kart graficznych w laptopach – która do pracy, do gier, a która do edycji wideo
Oprócz procesora i pamięci RAM, o możliwościach i wydajności komputera decyduje także karta graficzna. Wszystkie laptopy posiadają przynajmniej jedną kartę graficzną – zintegrowaną z procesorem. Bardziej wydajne modele laptopów do gier lub pracy związanej z renderowaniem grafiki posiadają także dodatkową, dedykowaną kartę graficzną.
zintegrowana karta graficzna – jeśli laptop będzie wykorzystywany jedynie do przeglądania internetu, oglądania filmów czy korzystania z aplikacji biurowych, w zupełności wystarczy karta zintegrowana, czyli Intel HD lub AMD
– jeśli laptop będzie wykorzystywany jedynie do przeglądania internetu, oglądania filmów czy korzystania z aplikacji biurowych, w zupełności wystarczy karta zintegrowana, czyli Intel HD lub AMD dedykowana karta graficzna – jeśli notebook służyć ma jako sprzęt do gier oraz narzędzie do pracy na wymagających programach i aplikacjach, dodatkowy układ graficzny jest niezbędny
Najpopularniejszymi firmami zajmującymi się tworzeniem kart graficznych są Nvidia (GeForce) i AMD (Radeon).
Jaka karta graficzna w laptopie do gier?
Jeśli zamierzamy laptopa wykorzystać do grania, to warto wiedzieć, którą kartę graficzną wybrać. Oto szybkie zestawienie dające rozeznanie w możliwościach poszczególnych układów:
starsze i mało wymagające tytuły – do grania w rozdzielczości HD wystarczyć powinna karta Nvidia Geforce GTX 1650, GTX 1650Ti .
– do grania w rozdzielczości HD wystarczyć powinna karta . płynna animacja w Full HD w 30 kl./s. – tutaj konieczne jest już wybranie co najmniej Nvidia Geforce GTX 1660, GTX 1660Ti . Te karty pozwolą na zachowanie płynnej animacji, ale nie zawsze w najwyższych ustawieniach graficznych.
– tutaj konieczne jest już wybranie co najmniej . Te karty pozwolą na zachowanie płynnej animacji, ale nie zawsze w najwyższych ustawieniach graficznych. granie w Full HD w wysokich ustawieniach – bardziej wymagający gracze powinni sięgnąć po laptopy z kartą RTX 3050 lub RTX 3050Ti. Dobrym wyborem będzie tu także AMD Radeon RX-6700 .
– bardziej wymagający gracze powinni sięgnąć po laptopy z kartą Dobrym wyborem będzie tu także . granie w Full HD w najwyższych ustawieniach – aby w pełni cieszyć się płynną grafiką w najwyższych detalach warto zainwestować w laptopy z RTX 3060 lub RTX 3070 . Kupując takiego laptopa otrzymujemy sprzęt, który poradzi sobie z każdym aktualnym tytułem, czasem nawet w wyższych rozdzielczościach niż FHD.
– aby w pełni cieszyć się płynną grafiką w najwyższych detalach warto zainwestować w . Kupując takiego laptopa otrzymujemy sprzęt, który poradzi sobie z każdym aktualnym tytułem, czasem nawet w wyższych rozdzielczościach niż FHD. granie w 4K – – tutaj niezbędne będzie sięgnięcie po najnowsze GeForce RTX 3080 lub RTX 3080 Ti oraz AMD RX-6800. Trzeba się tutaj liczyć jednak z solidnym wydatkiem. W zamian otrzymujemy jednak sprzęt, który jest w stanie obsłużyć rozdzielczość 4K, a przy rozgrywce w Full HD uzyskać więcej niż 60 klatek na sekundę. Nowe karty graficzne Nvidia RTX obsługują ponadto technologie Ray Tracing oraz Nvidia DLSS, zwiększającą płynność animacji.
Technologia Max-Q trzeciej generacji zaimplementowane w układach NVidia GeForce serii 30XX pozwala na zapewnienie świetnej wydajności nawet w lekkich i smukłych notebookach.
Zupełną nowością w 2022 roku będą natomiast karty graficzne Intel Arc, które powinny mieć podobną wydajność do GeForce 3070 lub Radeonów RX6700XT. W komputerach produkcji Apple najwyższą wydajność mają najnowsze układy graficzne Apple M1 Max. Trzeba się tutaj liczyć jednak z solidnym wydatkiem. W zamian otrzymujemy jednak sprzęt, który jest w stanie obsłużyć rozdzielczość 4K, a przy rozgrywce w Full HD uzyskać więcej, niż 60 klatek na sekundę.
Polecamy również artykuł Jak wybrać laptop do gier? Jaki laptop gamingowy?
Jaka karta graficzna w laptopie do edycji wideo?
Do podstawowej edycji filmów i grafiki wystarczająco wydajne są nawet najnowsze zintegrowane karty graficzne (np. Intel Iris Xe) oraz podstawowe karty: Nvidia Geforce MX350 oraz AMD Radeon Vega. Jeśli jednak potrzebujemy więcej mocy obliczeniowej i chcemy przyspieszyć proces renderowania, to mocna dedykowana karta graficzna będzie bardzo pomocna.
Ponieważ Nvidia stosuje w swoich układach graficznych GeForce GTX 1650 (i mocniejszych) technologię CUDA (znacząco przyspieszającą procesy obliczeniowe), śmiało można przyjąć, że każda z tych kart graficznych będzie sprawnie obsługiwać programy graficzne. Szczególnie dobrze sprawdzają się w tym zakresie karty z serii Nvidia Quadro.
Najmocniejsze układy, czyli RTX 3070 i RTX 3080, w połączeniu z wydajnym procesorem i dużą ilością pamięci RAM, są w stanie w błyskawicznym tempie renderować pliki w jakości 4K, a także poradzą sobie z obróbką materiałów w 8K.
Laptopy z certyfikatem Intel Evo
Intel to jeden z liderów w świecie technologii komputerowej. Znany jest przede wszystkim z produkcji procesorów i układów graficznych. Pod koniec 2021 roku Intel wprowadził certyfikat Intel Evo. Przy współpracy z wieloma wiodącymi producentami notebooków na świecie (m.in. Acer, HP, ASUS, Dell, Lenovo, LG oraz MSI) Intel oznacza w ten sposób sprzęt spełniający odpowiednie wymagania.
Laptopy Intel Evo posiadają procesory Intel i5, lub Core i7, minimum 8GB pamięci RAM, co najmniej 256GB pojemności dysku twardego w technologii SSD. Moduły Wi-Fi i Bluetooth w najnowszych wersjach, a także wszystkie przydatne złącza, dobre mikrofony i głośniki.
Notebook Intel Evo wybudza się szybciej, niż w jedną sekundę i może pracować przez minimum 9 godzin.
Co dla klientów chcących kupić wydajny laptop klasy premium oznacza wprowadzenie certyfikacji Intel Evo? Wybór staje się prosty, ponieważ wszystkie laptopy Intel Evo sprostają wysokim wymaganiom klientów.
Rodzaje dysków twardych w laptopach. SSD, HDD, hybrydowy – różnice
Zarówno w laptopach jak i komputerach stacjonarnych można znaleźć 3 główne typy dysków. Oto najważniejsze różnice pomiędzy nimi:
HDD (magnetyczne) – cechują się najlepszym stosunkiem pojemności do ceny. Oferują bardzo dużą pojemność, ale potrafią być hałaśliwe, a przede wszystkim są wolniejsze niż dyski SSD i hybrydowe. Dostępne w dwóch wersjach: o prędkości obrotowej 5400 RPM i 7200 RPM (im wyższa prędkość, tym lepiej). Obecnie tylko najtańsze notebooki posiadają wyłącznie dysk HDD.
– cechują się najlepszym stosunkiem pojemności do ceny. Oferują bardzo dużą pojemność, ale potrafią być hałaśliwe, a przede wszystkim są wolniejsze niż dyski SSD i hybrydowe. Dostępne w dwóch wersjach: o prędkości obrotowej 5400 RPM i 7200 RPM (im wyższa prędkość, tym lepiej). Obecnie tylko najtańsze notebooki posiadają wyłącznie dysk HDD. SSD – najlepszy aktualnie wybór. Dyski SSD są pozbawione mechanicznych części, zapewniają kilkadziesiąt razy szybszy dostęp do plików niż w tradycyjnych dyskach HDD. Są przy tym bezgłośne podczas pracy, odporne na wstrząsy i posiadają szerszą tolerancję temperatur. Są jednak droższe. Laptop z dyskiem SSD kosztuje zatem więcej, ale jest lżejszy, dużo i bardziej niezawodny.
– najlepszy aktualnie wybór. Dyski SSD są pozbawione mechanicznych części, zapewniają kilkadziesiąt razy szybszy dostęp do plików niż w tradycyjnych dyskach HDD. Są przy tym bezgłośne podczas pracy, odporne na wstrząsy i posiadają szerszą tolerancję temperatur. Są jednak droższe. Laptop z dyskiem SSD kosztuje zatem więcej, ale jest lżejszy, dużo i bardziej niezawodny. hybrydowe SSHD – łączą zalety dysków HDD i SSD. Posiada zarówno talerz HDD, jak i pamięć SSD. Dysk hybrydowy niejako „uczy się” pracy z użytkownikiem. Najczęściej wykorzystywane pliki trafiają na SSD, co umożliwia szybki dostęp do nich. Pliki większe i rzadziej używane trafiają na HDD, gdzie szybkość dostępu do nich nie jest tak istotna. Laptop z dyskiem hybrydowym pozwala zatem na korzystanie z dobrodziejstw SSD, a jednocześnie pozwala na oszczędzenie pieniędzy.
Jeśli laptop wyposażony jest w możliwość instalowania dwóch dysków twardych, bardzo dobrym rozwiązaniem jest posiadanie jednego dysku SSD (na którym zainstalowany jest system operacyjny) oraz drugiego HDD (gdzie można przechowywać pliki, zdjęcia, wideo, czy gry).
Naturalnie poza typem i szybkością należy zwrócić uwagę również na pojemność dysku. W laptopie do codziennych zastosowań, czy nauki wystarczy dysk SSD o pojemności 256 GB (lub dysk HDD, które najczęściej pozwalają na przechowywanie 1TB, czyli 1000 GB danych).
W pracy i w laptopach do gier przyda się sporo przestrzeni – w takich przypadkach warto wybrać model z dyskiem minimum 1000 GB. Coraz więcej osób korzysta obecnie z możliwości przechowywania danych w chmurze. Jeżeli decydujemy się na tę opcję, duża pojemność dysku twardego nie będzie niezbędna.
Zobacz również artykuły Jak wybrać laptop z dyskiem SSD? oraz Jaki dysk do laptopa? SSD, HHD, czy SSHD?
Rodzaje złącz w laptopie
Ilość portów w laptopie jest istotna, gdyż to za ich pomocą możemy podłączyć do komputera dodatkowe urządzenia. Dlatego przed zakupem laptopa warto sprawdzić, w które z poniższych złączy jest on wyposażony. Ultrabooki i laptopy konwertowalne ze względu na smukłą obudowę mają ich ograniczoną liczbę. Najwięcej portów znajdziemy w laptopach do gier oraz laptopach biznesowych.
Oto lista najważniejszych złączy w laptopie:
USB typ A – podstawowe złącze, za którego pomocą podłączamy do laptopa zewnętrzne peryferia (klawiaturę, mysz, dysk zewnętrzny, pendrive etc.), występuje w dwóch standardach: USB 2.0 i nowszy USB 3.0 lub 3.1 (oznaczony zazwyczaj kolorem niebieskim). Ten drugi oferuje znacznie szybszy transfer danych (nawet 10-krotnie).
– podstawowe złącze, za którego pomocą podłączamy do laptopa zewnętrzne peryferia (klawiaturę, mysz, dysk zewnętrzny, pendrive etc.), występuje w dwóch standardach: USB 2.0 i nowszy USB 3.0 lub 3.1 (oznaczony zazwyczaj kolorem niebieskim). Ten drugi oferuje znacznie szybszy transfer danych (nawet 10-krotnie). USB typ C – nowoczesna wersja standardu USB z symetryczną końcówką. Coraz częściej wykorzystywany także w smartfonach. Cechuje się szybkim transferem danych oraz przesyłem obrazu. Coraz częściej USB-C wykorzystywane jest także do ładowania noteboooka.
Thunderbolt 4 – wykorzystuje standard USB-C (z tym, że oznaczone jest ikonką błyskawicy), najszybszy standard przesyłu danych, obsługujący także przesył obrazu w rozdzielczości 4K i odświeżaniu 60 Hz (przepustowość 40Gb/s).
– wykorzystuje standard USB-C (z tym, że oznaczone jest ikonką błyskawicy), najszybszy standard przesyłu danych, obsługujący także przesył obrazu w rozdzielczości 4K i odświeżaniu 60 Hz (przepustowość 40Gb/s). HDMI, Display Port – służą do podłączania laptopa do monitora, projektora i telewizora, mogą występować w wersji micro HDMI i mini DisplayPort. Najnowszą wersją portu HDMI jest 2.1 – pozwala na wyświetlanie obrazu w 8K lub w 4K w 120kl/s. Przy wyborze notebooka warto wybrać ten z nowoczesnym portem HDMI 2.1, który zapewni najlepszą jakość obrazu, na przykład wyświetlanego na telewizorze.
– służą do podłączania laptopa do monitora, projektora i telewizora, mogą występować w wersji micro HDMI i mini DisplayPort. – pozwala na wyświetlanie obrazu w 8K lub w 4K w 120kl/s. Przy wyborze notebooka warto wybrać ten z nowoczesnym portem HDMI 2.1, który zapewni najlepszą jakość obrazu, na przykład wyświetlanego na telewizorze. D-Sub – analogowe wyjście wideo, wciąż można je spotkać w niektórych laptopach, przydatne w sytuacji, kiedy chcemy podłączyć laptopa do np. do starszego modelu projektora
– analogowe wyjście wideo, wciąż można je spotkać w niektórych laptopach, przydatne w sytuacji, kiedy chcemy podłączyć laptopa do np. do starszego modelu projektora RJ45/Ethernet – służy do podłączania laptopa do internetu, jeśli laptop nie jest w nie wyposażony, konieczne będzie skorzystanie z przejściówki USB-RJ45
– służy do podłączania laptopa do internetu, jeśli laptop nie jest w nie wyposażony, konieczne będzie skorzystanie z przejściówki USB-RJ45 czytnik kart pamięci SD/microSD – ułatwia kopiowanie zdjęć z telefonu i aparatu fotograficznego
– ułatwia kopiowanie zdjęć z telefonu i aparatu fotograficznego gniazdo słuchawkowe – za jego pomocą można podłączyć zarówno słuchawki, jak i zewnętrzne głośniki
Jakość wykonania obudowy
Laptop ze swej definicji jest komputerem mobilnym, a więc przeznaczonym do pracy nie tylko w biurze, czy domu, ale także poza nim. Dlatego jakość wykonania obudowy i zastosowanych materiałów ma wpływ na to, jak bardzo będzie ona wytrzymała, trwała i odporna na przypadkowe uszkodzenia, upadki, zmiany temperatur, a nawet przypadkowe rozlanie wody.
Materiały stosowane w obudowach laptopów:
tworzywo sztuczne – zdecydowanie najczęściej stosowany materiał, szczególnie w laptopach z średniej półki, laptopach uniwersalnych do domu i pracy.
– zdecydowanie najczęściej stosowany materiał, szczególnie w laptopach z średniej półki, laptopach uniwersalnych do domu i pracy. aluminium – obudowa ze stopu metalu jest bardziej odporna na uszkodzenia, trwalsza, a przy tym prezentuje się bardziej elegancko i stylowo, często stosowana w ultrabookach i laptopach do gier.
– obudowa ze stopu metalu jest bardziej odporna na uszkodzenia, trwalsza, a przy tym prezentuje się bardziej elegancko i stylowo, często stosowana w ultrabookach i laptopach do gier. włókno węglowe – znacząco zwiększa wytrzymałość obudowy, jednocześnie zachowując niską wagę laptopa. Stosowane najczęściej w wysokiej klasy laptopach biznesowych.
– znacząco zwiększa wytrzymałość obudowy, jednocześnie zachowując niską wagę laptopa. Stosowane najczęściej w wysokiej klasy laptopach biznesowych. włókno szklane – także stosowane do wzmacniania obudowy, ze względu na cenę materiału, spotykane wyłącznie w laptopach premium.
Cechy dodatkowe laptopów
Laptopy posiadają szereg cech dodatkowych, na które warto zwrócić uwagę, a które zwiększają komfort pracy i korzystania z niego. Oto najważniejsze z nich:
podświetlana klawiatura – bardzo ułatwia pracę wieczorami i po zmroku, zwiększając czytelność klawiszy, w laptopach dla graczy stosowane jest dodatkowo wielokolorowe podświetlenie RGB.
– bardzo ułatwia pracę wieczorami i po zmroku, zwiększając czytelność klawiszy, w laptopach dla graczy stosowane jest dodatkowo wielokolorowe podświetlenie RGB. wydzielona klawiatura numeryczna – sprawdza się w pracy z arkuszami kalkulacyjnymi, w biurze i na studiach. Spotykana w notebookach z większymi przekątnymi ekranu (np. 17”).
– sprawdza się w pracy z arkuszami kalkulacyjnymi, w biurze i na studiach. Spotykana w notebookach z większymi przekątnymi ekranu (np. 17”). czytnik linii papilarnych – zwiększa bezpieczeństwo laptopa, a jednocześnie ułatwia logowanie bez konieczności wpisywania hasła.
– zwiększa bezpieczeństwo laptopa, a jednocześnie ułatwia logowanie bez konieczności wpisywania hasła. modem 5G lub 4G LTE – zapewnia stały dostęp do internetu wszędzie tam, gdzie jest zasięg sieci komórkowej, co jest bardzo przydatne osobom często podróżującym.
– zapewnia stały dostęp do internetu wszędzie tam, gdzie jest zasięg sieci komórkowej, co jest bardzo przydatne osobom często podróżującym. czytnik Smart Card – obsługuje inteligentne karty przypominające karty płatnicze, których zadaniem jest identyfikacja i weryfikacja użytkownika, najczęściej stosowane w laptopach biznesowych.
– obsługuje inteligentne karty przypominające karty płatnicze, których zadaniem jest identyfikacja i weryfikacja użytkownika, najczęściej stosowane w laptopach biznesowych. napęd optyczny – wciąż stosowany (chociaż coraz rzadziej), przydaje się jeśli mamy dostęp do filmów i oprogramowania na płytach.
– wciąż stosowany (chociaż coraz rzadziej), przydaje się jeśli mamy dostęp do filmów i oprogramowania na płytach. złącze Kensington – służące zabezpieczeniu laptopa przed kradzieżą za pomocą specjalnej linki.
– służące zabezpieczeniu laptopa przed kradzieżą za pomocą specjalnej linki. Nvidia G-Sync – stosowana w laptopach gamingowych, odpowiedzialna za eliminację tearingu („rozrywanie” obrazu) i stutteringu (zacięcia), przekłada się na płynniejszą rozgrywkę.
– stosowana w laptopach gamingowych, odpowiedzialna za eliminację tearingu („rozrywanie” obrazu) i stutteringu (zacięcia), przekłada się na płynniejszą rozgrywkę. Kamera do wideokonferencji, dobry mikrofon i głośniki – to niezbędne wyposażenie podczas pracy zdalnej i uczestniczenia w lekcjach online. Pozwalają na transmisję obrazu i dźwięku, na przykład używając aplikacji ZOOM, Classroom, Teams, Google Meet lub Edukator.
Najpopularniejsze akcesoria do laptopów:
Jeśli już udało nam się wybrać idealnego laptopa, dopasowanego do naszych potrzeb i oczekiwań, warto jeszcze zerknąć na popularne, a przede wszystkim przydatne akcesoria do laptopa.
Polecane laptopy w sklepie Komputronik
Mogą Cię zainteresować:
Jaki segment będzie dla nas najbardziej odpowiedni? Na co zwracać uwagę przy wyborze konkretnego modelu? W naszym poradniku znajdziecie wskazówki dotyczące wyboru laptopa.
Planujecie zakup nowego laptopa, ale nie wiecie, na który się zdecydować? Na rynku można znaleźć kilkaset różnych modeli, a każdy z nich jest opisany kilkunastoma parametrami specyfikacji technicznej. Mało tego, co jakiś czas pojawiają się nowe, usprawnione konstrukcje. Mniej doświadczeni klienci mogą więc mieć problem z określeniem odpowiedniego modelu.
Aby ułatwić Wam wybór, przygotowaliśmy poradnik, w którym opisaliśmy najważniejsze zagadnienia związane z mobilnymi komputerami. Opisaliśmy też cechy, które warto brać pod uwagę przy zakupie modeli do konkretnych zastosowań, również z uwzględnieniem najnowszych trendów na rynku. Publikację adresujemy głównie do mniej doświadczonych czytelników, którzy nie mają dobrego rozeznania w branży.
Zastosowanie i wybór typu laptopa
Przed przystąpieniem do wyboru konkretnego modelu, na początku powinniśmy określić zastosowanie urządzenia. Na inne cechy bowiem będą zwracać uwagę użytkownicy domowi, korzystający z komputera do przeglądania Internetu i oglądania filmów, wymagający gracze, oczekujący możliwie najlepszej wydajności, a jeszcze na inne biznesmeni, którzy spędzają dużo czasu w podróżach służbowych. Dostępne laptopy można podzielić na kilka segmentów z uwagi na przeznaczenie.
Laptopy konsumenckie i multimedialne
Jeżeli Wasze wymagania nie są zbyt wygórowane i potrzebujecie komputera do przeglądania Internetu, oglądania filmów, korzystania z pakietu biurowego i ewentualnie sporadycznego grania w proste gry, a przy tym nie chcecie wydawać dużych pieniędzy, laptop konsumencki (multimedialny) będzie tutaj najlepszym wyborem.
Mówimy więc o najprostszych z dostępnych urządzeń. Zazwyczaj wyposażono je w ekran o przekątnej 15,6 cali, podstawowe podzespoły i niezbędny zestaw złączy (w niektórych konstrukcjach znajdzie się również napęd optyczny do odtwarzania płyt CD/DVD).
Konsumenckie laptopy nie oferują dobrej wydajności, ale w zamian za to cechują się w miarę długim czasem pracy na baterii i atrakcyjną ceną - najtańsze modele można kupić poniżej 1500 - 2000 złotych. Lepsze modele to już koszt 3000 – 4000 złotych. Zainteresowani powinni rozejrzeć się za seriami Acer Aspire, Lenovo IdeaPad czy Dell Inspiron.
Laptopy biznesowe, hybrydowe i konwertowalne
Większe wymagania dotyczą użytkowników biznesowych, którzy potrzebują laptopa do pracy, często będąc w podróży. Ważne więc, aby dany model cechował się większą wytrzymałością i długim czasem pracy na baterii, a przy tym był w miarę poręczny. Potencjalni klienci nie przywiązują aż tak dużej uwagi do ceny urządzenia. W takiej sytuacji warto sięgnąć po model z segmentu biznesowego.
Laptopy biznesowe to zwykle 13- lub 14-calowe konstrukcje, które wyposażono w matowy ekran, bogaty zestaw złączy (nierzadko wliczając w to czytnik linii papilarnych, czytnik Smart Card czy złącze stacji dokującej) oraz wygodną klawiaturę. Tego typu konstrukcje nierzadko wyróżniają się również wytrzymałą obudową z aluminium lub włókna węglowego. Niestety, są one również wyraźnie droższe od standardowych odpowiedników – w przypadku najlepszych konstrukcji ceny mogą sięgać kilku lub nawet kilkunastu tysięcy złotych. Przykłady? Apple MacBook, ASUS ZenBook, Dell XPS i Lenovo ThinkPad.
Ciekawą alternatywą mogą tutaj być laptopy konwertowalne i hybrydowe. Urządzenia te cechują się podobnymi rozwiązaniami, a przy tym można z nich korzystać również w formie tabletu lub prezentacji (zastosowana matryca pozwala na obsługę dotykiem). W przypadku konstrukcji konwertowalnych ekran osadzony jest na specjalnych zawiasach, umożliwiających jego obrócenie o 360 stopni, natomiast laptopy hybrydowe, czasami nazywane urządzeniami 2-w-1, składają się z dwóch elementów – tabletu i dołączanej klawiatury. Na uwagę zasługują serie ASUS ZenBook Flip, Lenovo Yoga czy Microsoft Surface.
Laptopy do grania
Sporą grupę klientów stanową gracze, którzy poszukują alternatywy dla komputera stacjonarnego. Głównym wymaganiem jest oczywiście wysoka wydajność, pozwalająca na komfortową rozgrywkę w najnowszych i najgłośniejszych tytułach. Oprócz tego ważny jest ekran o szybkim czasie reakcji, wygodna, podświetlana klawiatura, a także dodatkowe usprawnienia wpływające na jakość rozgrywki. Wybór jest jednoznaczny – laptop do grania. Przygotowaliśmy dedykowany poradnik na co zwrócić uwagę kupjąc laptopa do gier.
Jeszcze do niedawna laptop do grania był uznawany za oksymoron. Postęp technologiczny pozwolił jednak opracować na tyle wydajne komponenty, że mogą one z powodzeniem konkurować z PC-tami. Na rynku dominują 15,6- i 17,3-calowe konstrukcje, które zaopatrzono w najwydajniejsze podzespoły, a także efektywne systemy chłodzenia. Producenci przywiązują tutaj również uwagę do ekranu, klawiatury i dźwięku, a więc elementów bardzo istotnych z punktu widzenia graczy.
Laptopy do gier nie należą jednak do zbyt kompaktowych konstrukcji (chociaż ostatnio ulega to poprawie), a ich czas pracy na baterii jest mocno ograniczony. Ceny takich urządzeń nie należą do najniższych, bo za topowe modele trzeba wyłożyć kilka lub nawet kilkanaście tysięcy złotych. Warto rozejrzeć się za modelami Acer Predator, ASUS ROG, Lenovo Legion czy HP Omen.
Mobilne stacje robocze
Nie należy również zapominać o profesjonalistach, którzy będą korzystać z laptopa podczas możliwie najbardziej wymagających zastosowań - obróbki zdjęć, renderowania filmów czy modelowania 3D. Oczekują oni bardzo dobrej wydajności, a przy tym dodatkowych rozwiązań przeznaczonych dla profesjonalistów. Można tutaj skorzystać z laptopów do grania, ale w niektórych przypadkach lepszym wyborem okażą się mobilne stacje robocze, nazywane również stacjami DTR (Desktop Replacement).
Mobilne stacje robocze zaliczają się do 15-, 17- lub nawet 18-calowych konstrukcji. Możemy tutaj liczyć na dobrej jakości ekran, wraz z możliwością podpięcia zewnętrznych monitorów. „Pod maską” znajdziemy najwydajniejsze podzespoły, często w postaci profesjonalnych procesorów Intel Xeon i kart graficznych Nvidia Quadro, które wyposażono w niestandardowe, wydajne systemy chłodzenia. Sporym atutem niektórych wersji jest certyfikat ISV.
Niestety, mobilne stacje robocze to też jedne z najdroższych laptopów na rynku. Za topowe modele z serii Dell Precision, HP Zbook, Lenovo ThinkPad czy MSI WS przyjdzie nam zapłacić kilkadziesiąt tysięcy złotych. Mało tego, topowe konfiguracje nie zaliczają się do zbyt kompaktowych konstrukcji i wymagają częstego ładowania baterii.
Na co zwracać uwagę przy wyborze laptopa
Po zdecydowaniu na jakim segmencie laptopa nam zależy, warto przyjrzeć się specyfikacji danego modelu. Powinniśmy zwrócić uwagę na kilka głównych parametrów.
Ekran i rozdzielczość matrycy
Wielkość ekranu determinuje rozmiar laptopa. Przeważająca większość dostępnych modeli została wyposażona w ekran o przekątnej 15,6 cali, uważany za uniwersalne rozwiązanie do większości zastosowań. Jeżeli jednak zależy nam na mniejszej, poręczniejszej konstrukcji, warto zdecydować się na laptop 13,3- lub 14-calowy. Po drugiej stronie znajdziemy większe, 17,3-calowe konstrukcje – tak duży ekran szczególnie sprawdzi się w laptopach do gier lub stacjach roboczych, gdzie mobilność nie jest aż tak istotną kwestią.
Kolejnym ważnym parametrem jest rozdzielczość matrycy. Standardem jest tutaj ekran Full HD (1920 x 1080 px), który zapewnia optymalną jakość wyświetlanego obrazu. Dodatkowo w przypadku modeli do grania warto rozejrzeć się za konstrukcjami o zwiększonej częstotliwości odświeżania 120, 144 lub nawet 240 Hz. Najtańsze konstrukcja nadal dysponują matrycami HD (1366 x 768 px), natomiast w najdroższych modelach można znaleźć wyświetlacze o jakości 4K (3840 x 2160 px) – tego typu rozwiązania polecamy głównie profesjonalistom (będą oni również zwracać uwagę na jakość odwzorowania barw).
Oceniając wyświetlacz laptopa, oprócz przekątnej i rozdzielczości warto zwrócić uwagę na typ zastosowanej matrycy. Przeglądając specyfikacje danych modeli, najczęściej możemy spotkać się z trzema rodzajami (powłokami) matryc: błyszcząca, matowa, z powłoką antyrefleksyjną.
Matryca błyszcząca oferuje wysoką jakość obrazu i głębokie nasycenie barw, ale jej wadą jest odbijanie się otoczenia na jej powierzchni, co utrudnia pracę w mocnym słońcu
Matryca matowa jest wolna od powstawania odblasków, więc na wyposażonym w nią laptopie można pracować nawet w ostrym świetle. Minusem takiego rozwiązania są nieco gorzej odwzorowane kolory
Matryca z powłoką antyrefleksyjną łączy cechy obu wcześniejszych rozwiązań i wydaje się najbardziej uniwersalnym rozwiązaniem
Część producentów określa dokładny rodzaj zastosowanej matrycy np. TN lub IPS. Zainteresowanych szczegółami o typie danej matrycy odsyłamy do naszego poradnika "Matryca TN, VA czy IPS?"
Jaki procesor w laptopie
Procesor to serce każdego komputera i to on w znacznej mierze decydujące o jego wydajności. Warto tutaj zwrócić uwagę przede wszystkim na liczbę rdzeni i taktowanie. Dostępne modele możemy podzielić na kilka segmentów.
W większości konsumenckich i biznesowych laptopów znajdziemy energooszczędne, 2- lub 4-rdzeniowe układy z serii Intel Core i3, Core i5 lub Core i7 (np. Core i5-8265U) lub też konkurencyjne modele od AMD – Athlon, Ryzen 3, Ryzen 5 lub Ryzen 7 (np. Ryzen 5 3500U). Niskonapięciowe jednostki (z dopiskiem U) oferują odpowiednią wydajność do większości zastosowań, a przy tym nie pobierają dużo mocy i nie wymagają rozbudowanego chłodzenia.
W najtańszych i najbardziej podstawowych modelach możemy spotkać się z procesorami z serii Intel Celeron i Pentium (np. Pentium N4000) lub AMD A4 lub A6 (np. A6-9220). Nie powinniśmy jednak oczekiwać od nich wysokiej wydajności. Jeżeli mamy możliwość, warto wybrać model z mocniejszym, bardziej przyszłościowym układem Core lub Ryzen.
W laptopach do grania i stacjach roboczych znajdziemy procesory Intel Core oraz AMD Ryzen z dopiskiem H lub HK (np. Core i9-9980HK lub Ryzen 5 3550H), natomiast w typowych stacjach roboczych mogą to być profesjonalne modele Intel Xeon (np. Xeon E-2186M). Tego typu jednostki dysponują 4, 6 lub nawet 8 rdzeniami i pracują z wyższym taktowaniem, co przekłada się na dużo lepsze osiągi względem niskonapięciowych modeli. Warto jednak pamiętać, że mają one też wyższe wymagania co do zasilania i odprowadzania ciepła.
Laptop Eurocom Tornado F5 SE z miejscem na desktopowy procesor (foto: Eurocom)
Osobną kategorię laptopów stanową najwydajniejsze konstrukcje, które wyposażono w procesory dla komputerów stacjonarnych (np. Intel Core i7-9700K lub AMD Ryzen 7 2700). Układy te oferują lepsze parametry od zwykłych, mobilnych modeli, ale wymagają jeszcze efektywniejszego sposobu odprowadzania ciepła. Przeważnie można je spotkać w topowych modelach do grania lub stacjach DTR.
Karta graficzna – zintegrowana czy samodzielna?
Drugim najważniejszym komponentem wpływającym na wydajność laptopa jest karta graficzna. W większości przypadków sprawdzi się zintegrowany układ graficzny – jest on w pełni wystarczający do przeglądania Internetu, odtwarzania filmów, a nawet odpalenia starszych, mniej wymagających gier. W przypadku procesorów Intela zastosowano grafikę UHD Graphics lub Iris Plus Graphics, natomiast w procesorach AMD znajdziemy układy pod znaną marką Radeon.
Laptop Eurocom Sky X9C wyposażony w dwie karty graficzne (foto: Eurocom)
Samodzielna karta graficzna ma sens głównie w przypadku laptopów do grania, gdzie oczekujemy dużo lepszej wydajności (topowe konstrukcje osiągami dorównują kartom graficznym z komputerów stacjonarnych). Dominującą pozycję ma tutaj Nvidia, której karty GeForce GTX i RTX są montowane w topowych laptopach do gier. Na rynku występują również konstrukcje wyposażone w karty Radeon, aczkolwiek raczej reprezentują one niższy i średni segment.
Osobną kategorią są stacje DTR, gdzie możemy spotkać się z profesjonalnymi kartami graficznymi z rodziny Nvidia Quadro. Tego typu układy wspomagają edycję zdjęć/filmów, projektowanie i modelowanie.
Ile pamięci RAM do laptopa?
Pamięć RAM to kolejny ważny element specyfikacji laptopa, bo to w dużej mierze od niej zależy komfort użytkowania systemu. Większa pojemność pamięci pozwoli na szybsze uruchamianie aplikacji, a także sprawne, jednoczesne działanie większej liczby programów czy otwarcie większej liczby kart w przeglądarce internetowej. Dodatkowo jest ona wykorzystywana przez zintegrowaną grafikę jako pamięć graficzna.
Wymagania co do pamięci operacyjnej cały czas rosną. Jeszcze do niedawna absolutnym minimum określano 2 GB pamięci RAM, natomiast obecnie trudno sobie wyobrazić komputer bez 4 GB, a bezpieczniejszym i bardziej przyszłościowym rozwiązaniem jest zastosowanie 8 GB. Osoby wykorzystujące laptop do profesjonalnych zadań typu obróbka grafiki lub filmów powinny celować jeszcze wyżej – minimum jest tutaj 16 GB, aczkolwiek warto zdecydować się na 32 lub nawet 64 GB pamięci RAM.
Przy okazji warto zwrócić uwagę na tryb pracy pamięci operacyjnej. W podstawowych modelach często jest to jednokanałowa konfiguracja (pojedynczy moduł), która nie daje możliwości pełnego wykorzystania potencjału laptopa. Lepiej zdecydować się na konfigurację dwukanałową (dwa połączone moduły), przekładającą się na lepsze osiągi w grach i programach. Podobnie jak w procesorach, wyżej taktowana pamięć RAM również przełoży się na lepsze osiągi.
Dysk twardy w laptopie - HDD, SSD, a może Optane?
Podobnie jak w komputerach stacjonarnych, laptopy przeważnie wykorzystują dwa typy dysków – standardowe dyski twarde (HDD) oraz nośniki półprzewodnikowe (SSD).
Dyski HDD oferują większą pojemność i są tańszym rozwiązaniem. Niestety, są też wyraźnie wolniejsze, a ze względu na zastosowanie elementów mechanicznych, cechują się mniejszą wytrzymałością na uszkodzenia mechaniczne i generują słyszalny hałas. Z tego też powodu obecnie można je spotkać głównie w podstawowych, tańszych laptopach lub jako dodatkowy dysk, służący jako magazyn danych.
Dyski SSD bazują na pamięci półprzewodnikowej, dzięki czemu pozwalają uzyskać wyższą wydajność – w praktyce przekłada się ona na szybsze uruchamianie systemu i programów, a także lepszy komfort pracy z komputerem. W większości laptopów montowane są standardowe nośniki SSD pod SATA, ale w najnowszych, kompaktowych modelach stosowane są szybsze modele M.2 z interfejsem PCIe NVMe. SSD to coraz popularniejsze rozwiązanie, szczególnie, że ceny takich dysków ostatnio poszły mocno w dół.
Warto również wspomnieć o alternatywnych rozwiązaniach w postaci dysku hybrydowego oraz połączeniu dysku HDD z pamięcią Intel Optane. Tego typu nośniki zachowują dużą pojemność, a zastosowanie dodatkowego, szybkiego bufora w teorii pozwala przyspieszyć działanie komputera w najpopularniejszych scenariuszach. Zwykle są to jednak niszowe rozwiązania (tym bardziej, że konstrukcje z pamięcią Optane mogą być stosowane jedynie w przypadku nowszych laptopów z procesorami Intela).
Budowa laptopa, chłodzenie i bateria
Procesor, karta graficzna, pamięć RAM i dysk to podstawowe elementy specyfikacji laptopa, niemniej jednak warto jeszcze zwrócić uwagę na samą konstrukcję urządzenia – wytrzymałość obudowy, jakość zastosowanych materiałów, chłodzenie komponentów i wykorzystaną baterię.
Podstawowe laptopy do codziennych zastosowań nie grzeszą jakością wykonania. Zwykle mamy do czynienia z obudową z tworzywa sztucznego, która zabezpiecza urządzenie tylko w podstawowym stopniu (ale może uginać się przy mocniejszym naciśnięciu klapy lub klawiatury). Cóż, producenci częściej stawiają na wzornictwo niż na wytrzymałość, bo to ono bardziej może przekonać do wyboru danego modelu.
Inaczej to wygląda w przypadku lepszych, biznesowych modeli, gdzie stosowane są specjalne obudowy z aluminium, włókna węglowego lub stopu magnezu, cechujące się większą odpornością na uszkodzenia mechaniczne, a przy tym pozwalające odchudzić konstrukcję. Część dostępnych laptopów wyróżnia się natomiast obudową o podwyższonej wytrzymałości, która spełnia normy militarnych standardów MIL-STD lub nawet od początku jest projektowana z myślą o pracy w trudnych warunkach (np. modele Panasonic Toughbook).
Kwestia chłodzenia komponentów ma szczególne znaczenie w przypadku wydajnych modeli do gier (ale nie tylko). Zastosowane podzespoły oferują dobrą wydajność, lecz wymagają też odpowiedniego chłodzenia. W przypadku niewystarczającej efektywności odprowadzania ciepła mogą się przegrzewać i spowalniać, co będzie miało negatywny wpływ na wydajność komputera. Może więc dojść do sytuacji, gdzie dwa laptopy z identycznymi podzespołami, ale inną jakością chłodzenia będą oferować różną wydajność.
Bateria i czas pracy na baterii ma szczególne znaczenie dla tych osób, które zamierzają korzystać z laptopa poza biurem, domem i wszędzie tam, gdzie niekoniecznie można liczyć na możliwość jego doładowania. Na czas pracy na baterii wpływ ma nie tylko jej pojemność (wyrażana w mAh lub Wh), a także wymagania energetyczne zastosowanych podzespołów. Kompaktowe ultrabooki zwykle będą mogły dłużej działać niż topowe laptopy do grania.
Laptop z systemem operacyjnym czy bez systemu?
Wybierając laptopa musimy też zdecydować, czy chcemy wersję z zainstalowanym systemem operacyjnym lub bez. Dla większości klientów najwygodniejszym rozwiązaniem będzie ta pierwsza opcja, dzięki której notebook będzie gotowy do działania praktycznie od razu po rozpakowaniu. Nie trzeba się też troszczyć o instalację odpowiednich sterowników – Windows 10 zwykle sam doinstaluje wszystko, co niezbędne do działania, pobierze aktualizacje i zagwarantuje bezpieczeństwo. W przypadku modeli Apple wybór sprowadza się tylko do wersji z systemem macOS.
Jeśli dysponujemy własnym systemem lub zamierzamy go kupić oddzielnie, możemy wybrać laptopa bez systemu operacyjnego (tego typu wersje zwykle są nieco tańsze). Samodzielna instalacja systemu wymaga jednak nieco większej wiedzy i zaawansowania technicznego, ale ma swoje zalety w postaci płynniejszego działania komputera. Na laptopie zostanie zainstalowany bowiem sam system, bez dodatkowych aplikacji producenta, które przeważnie tylko niepotrzebnie obciążają system.
Laptopy bez systemu będą także interesujące dla osób, które chcą korzystać z alternatywnych systemów operacyjnych np. Linux.
Złącza, łączność i bezpieczeństwo
Na koniec warto jeszcze zwrócić uwagę na udostępnione złącza, bo to one w głównej mierze wpływają na funkcjonalność laptopa – możliwość podłączenia dodatkowych urządzeń peryferyjnych, ekranów czy szybkich nośników. Dla niektórych ważny będzie też napęd optyczny, aczkolwiek producenci odchodzą od tego rozwiązania i głównie można je spotkać tylko w podstawowych modelach. Dużo w tej kwestii zależy od segmentu danego laptopa, bo zwykle więcej złączy zaoferują topowe modele do grania lub stacje robocze, a mniej hybrydy i kompaktowe modele z segmentu biznesowego (chociaż w tym drugim przypadku czasami można ratować się stacjami dokującymi, umożliwiającymi rozszerzenie funkcjonalności laptopa).
Nie bez znaczenia jest też łączność bezprzewodowa. Standardem oczywiście jest karta Wi-Fi z modułem Bluetooth, więc zestaw pozwalający na łączność z bezprzewodowymi sieciami komputerowymi i urządzeniami peryferyjnymi. To jednak nie wszystko, bo niektóre biznesowe modele dodatkowo oferują modem LTE, dający możliwość połączenia z Internetem, wszędzie tam, gdzie jest zasięg sieci komórkowych.
Producenci przywiązują też większą uwagę do bezpieczeństwa komputera. Coraz częściej można spotkać kamerki internetowe z funkcją identyfikacji użytkownika czy czytniki linii papilarnych. Obydwa rozwiązania utrudniają dostęp niepowołanych osób, a przy tym są znacznie wygodniejsze w użytkowaniu od standardowego hasła czy kodu PIN.
Podsumowanie
Mamy nadzieję, że nasz poradnik dostarczył Wam niezbędnej wiedzy o laptopach i pomoże w wyborze odpowiedniego modelu. Szczegółowych informacji na temat konkretnych modeli musicie jednak szukać w recenzjach, gdzie autorzy dogłębnie przyglądają się danej konstrukcji i mogą wytknąć jej mocne oraz słabe strony.
Przy okazji zachęcamy do zapoznania się z naszymi zestawieniami polecanych laptopów w poszczególnych segmentach cenowych i o różnym przeznaczeniu.
Instalacja nowych programów nie musi być żmudna, można w spokoju delektować się kawą, wszystko wykona się za nas.
Warto przeczytać: Kupujesz laptopa? Musisz wiedzieć jaki procesor warto wybrać (a jakich unikać)? Poradnik
Aktualizacja systemu, sterowników i biosu
Rozpoczynamy od aktualizacji systemu, sterowników i biosu. Elementy te wpływają na bezpieczeństwo, wydajność i bezawaryjność komputera. Trzeba więc je w pierwszej kolejności zaktualizować, zainstalować poprawki itd. Aby przeprowadzić aktualizację systemu, przechodzimy do okna Windows Update.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
W Opcjach zaawansowanych znajdują się aktualizacje opcjonalne, są to z reguły sterowniki urządzeń, ale również od pewnego czasu uaktualnienia BIOSu/UEFI. Tę drogą niedawno wykonałem aktualizację mojego laptopa (muszę się przyznać, że do tej pory wykorzystywałem oprogramowanie dostarczone przez producenta a skorzystanie z usługi Windows Update to zwykła ciekawość). Aktualizację firmware laptopa (jak zresztą każdego innego urządzenia) nie wolno przerwać, przerwanie procesu (np. poprzez wyłączenie) spowoduje, że nie będziemy w stanie ponownie uruchomić komputera.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Windows Update to dobre narzędzie, jednak nie jedyne i nie najlepsze do aktualizacji biosu lub sterowników. W tym celu warto dodatkowo uruchomić program przygotowany przez producenta notebooka. W zależności od modelu może się ona różnie nazywać, odnalezienie właściwego jest jednak proste — wciskamy klawisz Windows i wpisujemy nazwę producenta w polu wyszukiwania. Uruchamiamy aplikację o nazwie Control Center, Contro itd. Tam sprawdzamy dostępność aktualizacji biosu oraz sterowników i aktualizujemy.
Dodatkowa partycja do zapisu plików prywatnych
Laptop w konfiguracji fabrycznej z reguły posiada jedną dużą partycję, na której jest zainstalowany system. Taka pojedyncza partycja jest również wykorzystywana do przechowywania plików. Rozwiązanie te jest dosyć kłopotliwe, gdyż w przypadku awarii systemu (problemy z jego uruchomieniem), aby odzyskać nasze pliki, musimy podjąć dodatkowe czynności (wykorzystać oprogramowanie np. dowolną wersję systemu Linux bądź przełożyć dysk do innego komputera). Bardziej praktycznym podejściem jest posiadanie drugiej partycji, na której będziemy przechowywać nasze pliki (separacja systemu od naszych prywatnych danych). Dzięki temu, gdy coś niedobrego dzieje się z systemem – np. został on zainfekowany złośliwym oprogramowaniem bądź przeprowadzona aktualizacja kończy się blue screenem, nie musimy martwić się o pliki osobiste, gdyż znajdują się one na innej partycji, możemy przejść od razu do rozwiązywania zaistniałego problemu.
Aby podzielić dysk na partycje uruchamiamy narzędzie Zarządzanie dyskami. Klikamy prawym przyciskiem myszy na przycisku Start i uruchamiamy narzędzie (możliwy jest również dostęp poprzez okno Zarządzanie komputerem, użycie skrótu Win + X, a także poprzez wpisanie w polu Uruchom -
W nowo otwartym oknie wybieramy dysk C i po otwarciu menu kontekstowego klikamy na opcję Zmniejsz wolumin (gdy laptop został wyposażony w dysk HDD, przed zmniejszeniem bezwzględnie wykonaj defragmentację dysku — uporządkowanie plików bezpośrednio przełoży się na wielkość wydzielanej przestrzeni) i wprowadź ilość miejsca do zmniejszenia.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Po zatwierdzeniu na przycisku Zmniejsz zostanie wyodrębniona przestrzeń (oznaczona czarnym kolorem). Klikamy na nią i ponownie otwieramy menu kontekstowe, lecz tym razem wybieramy opcję Nowy wolumin prosty. Określamy rozmiar partycji, literę dysku oraz ją formatujemy.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Więcej o sposobach podziału dysku na partycje dowiesz się z naszego wcześniejszego poradnika – Podział dysku na partycje. Jak wydzielić miejsce na nową partycję bez utraty swoich danych?
Zmiana lokalizacji zapisu plików – Pulpit, Moje dokumenty. Dostęp z pulpitu.
Na wydzieloną w kroku poprzednim partycję możemy zapisywać pliki. Niestety pliki składowane w folderach użytkownika takie jak np. Pulpit czy Moje dokumenty nadal będą zapisywane na partycji systemowej. Na szczęście można to zmienić.
Zmianę domyślnej lokalizacji zapisu plików wykonamy wyświetlając okno Ten komputer, teraz wystarczy wybrać ikonę folderu (do wyboru Dokumenty, Muzyka, Obrazy, Pobrane, Pulpit oraz Wideo) i po kliknięciu prawym przyciskiem myszy na opcję Właściwości. W kroku kolejnym po przejściu na zakładkę Lokalizacja i wybraniu przycisku Przenieś określimy docelowe miejsce zapisu plików. Zatwierdzamy przyciskiem OK.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Skróty do tych lokalizacji można dodatkowo umieścić w menu Start obok przycisku zasilania. Wykonamy to po przejściu do ustawień Foldery (Personalizacja > Start).
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Jest jeszcze jeden systemowy folder, na który należy zwrócić uwagę – katalog usługi OneDrive. Po założeniu konta Microsoft każdy użytkownik otrzymuje 5 GB darmowej przestrzeni dyskowej. Ktoś powie, że to niewiele miejsca, ale 1 TB przy subskrypcji pakietu Office 365 to już sporo. Dlatego warto również zmienić domyślną lokalizację tego katalogu. Lokalizację przechowywanych plików określamy podczas pierwszego logowania. Jeśli korzystamy już z OneDriva należy się wylogować, przenieść pliki do nowej lokalizacji i wykonać ponowne logowanie nie zapominając o zmianie domyślnej ścieżki do katalogu przechowującego pliki usługi.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Wielu użytkowników (w tym ja) jest przyzwyczajona do obecności takich ikon na Pulpicie jak Ten komputer, Sieć czy Panel sterowania. Domyślnie są one wyłączone. Aby je włączyć, przechodzimy do ustawień Kompozycji i wybieramy Ustawienia ikon pulpitów (Personalizacja > Kompozycje). W nowo otwartym oknie określamy widoczność poszczególnych elementów.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
„Tryb boga” – (prawie) wszystko w jednym miejscu
Tak zwany GodMode (jego początki sięgają systemu Vista) to specjalny folder za pośrednictwem, którego uzyskamy dostęp do dość sporej (bo liczącej aż 203 pozycji) liczby ustawień. Tryb ten nazywany jest również alternatywnym panelem sterowania, gdyż zawiera posegregowaną listę ustawień – włączenie go pozwoli bezpośrednio z jednego miejsca dostać się w różne „zakamarki” systemu (zaawansowani użytkownicy dobrze wiedzą, że czasem trzeba przebrnąć wiele okien, aby dostać się do upragnionego ustawienia).
Aktywowanie trybu jest bardzo proste, należy w dowolnym miejscu Pulpitu kliknąć prawym przyciskiem myszki i wybrać Nowy, a następnie Folder. W trybie edycji nazwy wpisujemy: TrybBoga.{ED7BA470-8E54-465E-825C-99712043E01C} i zatwierdzamy Enterem.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Zbędne oprogramowanie
Nie jest żadną tajemnicą, że po zainstalowaniu systemu Windows 11 (ale też wcześniejszych wersji) Microsoft preinstaluje wiele aplikacji. Opcja ta ma zarówno swoich zwolenników, jak i przeciwników. Tym pierwszym proponowany zestaw narzędzi odpowiada (bo wykorzystują je na co dzień), Ci drudzy woleli sami decydować o tym, co trafia do systemu. Wśród startowych aplikacji odnajdziemy narzędzia firm trzecich m.in.: TikTok, Facebook, Instagram, Prime Video, Spotify, jak i te sygnowane logiem Microsoftu np. Office, Filmy i TV, Poczta.
Dodatkową partię softu dostarcza producent laptopa — i nie ma tu reguły, czasem jest to zestaw podstawowy — zwykłe aplikacje narzędziowe i diagnostyczne np. pozwalające uaktualnić sterowniki bądź skontaktować się z pomocą techniczną. Czasem się zdarza, że jest ich całkiem sporo. W takich sytuacjach zalecamy zapoznanie się z możliwościami zaproponowanego oprogramowania. Ocenę przydatności danego narzędzia musimy dokonać sami. Jeśli dane narzędzie nie spełnia naszych oczekiwań bądź wiemy, ze nie będziemy go używali (bo np. mamy inne preferencje i przyzwyczajenia) to je usuwamy. Chwila czasu spędzona na ich uprzątnięciu pozwoli zwolnić część zasobów dyskowych, a także sprawimy, że Windows 11 będzie uruchamiał się szybciej, gdyż część z nich startuje wraz z systemem.
Aplikacje usuniemy bezpośrednio z Paska start, wybierając z menu kontekstowego opcje Odinstaluj.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Windows 11 pozwala na usunięcie niechcianych aplikacji jeszcze na dwa sposoby:
Nadal obecny jest i znany z wcześniejszych wersji systemu panel Programy i funkcje.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Drugi to panel Ustawień systemowych Aplikacje i funkcje (Ustawienia > Aplikacje).
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Warto wykorzystać oba narzędzia, gdyż zdarza się, że w jednym znajdziemy aplikacje, które nie będą widoczne w drugim (co doskonale widać po zrzutach powyżej).
Okno ustawień systemowych pozwala na więcej – gdyż dostarcza dodatkowe opcje, które pozwolą na określenie uprawnień aplikacji, przerwaniu jej działania, a także w razie wystąpienia problemów na naprawę bądź zresetowanie. Stosowne opcje odnajdziemy po wyborze ikony z trzema kropkami i Opcje zaawansowane.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Instalacja nowego oprogramowania
Instalacja ulubionych programów to jedna z najbardziej żmudnych operacji, ale nie oznacza to, że nie można jej zautomatyzować. Bo znacznie wygodniej jest wykorzystać do tego celu serwis Ninite niż odwiedzenie dziesiątek stron i ręczne pobieranie, a następnie zainstalowanie oprogramowania. Serwis wykona wszystko za nas (no prawie), my w tym czasie możemy iść zaparzyć sobie kawę.
Instalację rozpoczynamy od uruchomienia przeglądarki i w pasku adresu wpisujemy: Oczom naszym ukaże się pogrupowana w kategorie lista aplikacja. Lista ta zawiera szereg popularnych, darmowych i co najważniejsze aktualnych programów. Wśród nich odnajdziemy m. in. przeglądarki, programy multimedialne, biurowe, archiwizery czy aplikacje graficzne (lista jest spora).
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Jedyne co należy zrobić to zaznaczyć interesujące nas pozycję i wybrać przycisk Get Your Ninite – po jego kliknięciu nastąpi pobranie i uruchomienie instalatora.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Kontrola autostartu
Po instalacji programów warto sprawdzić jakie aplikacje startują wraz z Windows 11 / Windows 10. Wyłączenie niepotrzebnych skróci czas uruchamiania systemu i pozwoli zwolnić zasoby pamięci RAM.
Stosowną modyfikację możemy przeprowadzić w dwóch miejscach: pierwsze to Aplikacje autostartu zaś drugie to okno Menedżera zadań – zakładka Uruchamianie.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Zaawansowanym użytkownikom (bądź tym bardziej dociekliwym) polecamy użycie bezpłatnego narzędzia Autoruns, które pozwala wyświetlić i zablokować szerszą gamę elementów (aplikacje, biblioteki, usługi) startujących wraz z systemem.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Narzędzie Autoruns jest częścią pakietu Sysinternals, który zawiera szereg przydatnych systemowych narzędzi – „skrzynia skarbów” każdego administratora.
Integracja systemu z telefonem
Możliwość sparowania telefonu z komputerem pojawiła się już w Windows 10 (od wersji 1809) i warto ją przeprowadzić, gdyż uzyskamy w ten sposób dostęp do zasobów telefonu – smsy, zdjęcia. Aplikacja automatycznie powiadomi nas o nowych wiadomościach – będziemy mogli ją odczytać na ekranie komputera, ale także odpowiedzieć. Aby połączenie smartfon-laptop doszło do skutku, musimy na obu urządzeniach mieć zainstalowane odpowiednie narzędzia. O komputer nie musimy się martwić, stosowny program jest obecny w systemie, zaś na smartfon należy pobrać aplikacje Łącze do Windows (odnajdziemy ją zarówno w sklepie Google jak i App Store).
Na komputerze uruchamiamy program (należy posiadać konto Microsoft) i wybieramy przycisk Paruj z kodem QR.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Zainstalowaną w kroku poprzednim aplikację uruchamiamy na telefonie i skanujemy za jej pomocą wygenerowany kod QR. Po wykonaniu tych czynności urządzenia zostaną ze sobą połączone. Pierwsze parowanie dobrze jest wykonać w obrębie własnej sieci Wi-Fi, aplikacja również działa, gdy jesteśmy poza swoją siecią LAN, a telefon korzysta z komórkowej transmisji danych. Dlatego z narzędziem należy obchodzić się ostrożnie – ktoś, kto ma dostęp do naszego konta systemowego, automatycznie uzyska dostęp do zasobów telefonu.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Główne okno narzędzia (wersja na komputer) zostało podzielone na cztery sekcje Powiadomienia, Wiadomości, Zdjęcia oraz Połączenia. To za ich pośrednictwem będziemy sprawowali kontrolę nad telefonem.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Producent narzędzia stale i intensywnie je rozwija - co chwila dodawana jest nowa funkcjonalność. Aplikacja ta jest niezastąpiona w codziennym użytkowaniu, gdyż pozwala w szybki i prosty sposób uzyskać dostęp do danych zapisanych na komórce (brakuje może jednego – przesyłania plików, ale kto wie, może już za niedługo taka funkcja zostanie wprowadzona).
Zastosowanie się do naszych sugestii i porad niewątpliwie pozwoli skróci czas potrzebny na przygotowanie laptopa do pracy, a wygospodarowaną w ten sposób nadwyżkę proponujemy wykorzystać np. na spacer.
Warto skorzystać z widgetów
Na sam koniec jeszcze dwie informacje, które pozwolą umilić i usprawnić pracę z nowym systemem. Pierwsza to skrót klawiszowy, który warto znać: Win+W. Wciśnięcie tej kombinacji klawiszy wyświetli okno z widżetami (po zalogowaniu). Okno to można spersonalizować tak, aby wyświetlało informacje użyteczne z punktu widzenia danego użytkownika. Starsi użytkownicy pamiętają, że nie jest to pierwsze „starcie” Microsoftu z tym pomysłem – bowiem widżety po raz pierwszy pojawiły się w systemie Vista. Tam miały one postać odrębnych programów, które można było przypiąć do pulpitu, tu za ich wyświetlanie odpowiada Edge. Jak wiemy, system Vista poniósł sromotną porażkę, to w przypadku nowej odsłony widżetów w ramach Windows 11 wygląda to i działa naprawdę nieźle.
Foto: Łukasz Guziak / Komputer Świat
Linia poleceń
Druga ciekawostka dotyczy wiersza poleceń. Gro zaawansowanych użytkowników zamiast wyklikiwać ustawienia woli konfigurację przeprowadzać za pomocą komend wpisywanych w tradycyjnym wierszu poleceń (command-line interface, CLI) bądź przy użyciu PowerShell. Obie konsole integruje Windows Terminal (narzędzie można również używać w systemie Windows 10, należy je poprać ze Sklepu Microsoft), gdyż swe działanie opiera na zakładkach – w jednym oknie może zostać uruchomionych wiele różnych interfejsów tekstowych (narzędzie dodatkowo wspiera azure oraz terminale systemów wirtualnych np. Linuksa).